Ἦχος δ΄, Ἑωθινόν Ζ΄.

Τῷ Σαββάτῳ ἑσπέρας: Θ΄ ΩΡΑ

Ἀπολυτίκια: 1.– «Ἑτοιμάζου, Ζαβουλών...». 2.– Δόξα· «Ἀπόστολοι Ἅγιοι...».  

Κοντάκιον: «Ἐν τοῖς ῥείθροις σήμερον...».

Ἀπόλυσις: Μικρά.

ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Προοιμιακός – Ψαλτήριον.

Εἰς τό· «Κύριε, ἐκέκραξα...» ἱστῶμεν Στίχους ι΄.

Ἑσπέρια: 1.– Τά 3 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Τόν ζωοποιόν σου Σταυρόν... – Τοῦ ξύλου τῆς παρακοῆς... – Πύλας ᾅδου...». 2.– Τά 3 Στιχηρά Ἀνατολικά· «Δεῦτε, ἀνυμνήσωμεν, λαοί... – Ἄγγελοι καί ἄνθρωποι... – Πύλας χαλκᾶς...» καί 3.– Τά 3 Προεόρτια Στιχηρά Προσόμοια· «Προεόρτια ᾄσματα... – Ὁ Χριστός ἀναδείκνυται... – Ποταμόν τῆς εἰρήνης σε...», τό πρῶτον δίς, ζήτει ταῦτα εἰς τά Ἑσπέρια τῇ 2ᾳ Ἰανουαρίου.

Δόξα: Τό Προεόρτιον Ἰδιόμελον· «Ἔρχεται πρός Ἰορδάνην...», ζήτει καί τοῦτο εἰς τά Ἑσπέρια τῇ 2ᾳ Ἰανουαρίου.

Καί νῦν: Τό α΄ Θεοτοκίον τοῦ ἤχου· «Ὁ διά σέ θεοπάτωρ...».

Εἴσοδος: «Φῶς ἱλαρόν...». Τό Προκείμενον τῆς ἡμέρας.

Ἀπόστιχα: Τό Ἀναστάσιμον Στιχηρόν· «Κύριε, ἀνελθών ἐν τῷ Σταυ­ρῷ...» καί τά κατ’ Ἀλφάβητον τοῦ ἤχου· «Κρεμάμενος ἐπί ξύλου... – Λαός παράνομος... – Μετά δακρύων γυναῖ­κες...».

Δόξα, Καί νῦν: Τό ἕτερον Προεόρτιον Ἰδιόμελον· «Ἐν Ἰορδάνῃ ποταμῷ...», ζήτει τοῦτο εἰς τό Δόξα, Καί νῦν, τῶν Ἀποστίχων τῶν Ἑσπερίων τῇ 3ῃ Ἰανουαρίου.

Τρισάγιον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...» καί 2.– Δόξα, Καί νῦν, τό Προεόρτιον· «Ἀπεστρέφετό ποτε...».

Ἀπόλυσις: «Ὁ ἀναστάς ἐκ νεκρῶν...».

Τῇ Κυριακῇ πρωΐ: ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΝ

Μετά τόν Ν΄ Ψαλμόν, ὁ Τριαδικός Κανών· «Τριάδα θεαρχικήν δοξάσωμεν...», τά Τριαδικά· «Ἄξιόν ἐστιν...». Τρισάγιον καί τό Προεόρτιον Ἀπολυτίκιον· «Ἀπεστρέφετό ποτε...».

ΟΡΘΡΟΣ

Ἑξάψαλμος.

Εἰς τό· «Θεός Κύριος...».

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...». 2.– Δόξα,

τό αὐτό καί 3.– Καί νῦν, τό Προεόρτιον Ἀπολυτίκιον· «Ἀπεστρέφετό ποτε

...».

Καθίσματα: Τά Ἀναστάσιμα τῆς α΄ Στιχολογίας μετά Θεοτοκίου εἰς τό Καί νῦν· «Τό ἀπ’ αἰῶνος ἀπόκρυφον...»⁷ καί τῆς β΄ Στιχολογίας μετά τοῦ Θεοτοκίου αὐτῶν.

Τά Εὐλογητάρια, ἡ Ὑπακοή, Οἱ Ἀναβαθμοί καί τό Προκείμενον τοῦ ἤχου.

Κανόνες: 1.– Ὁ Ἀναστάσιμος· «Θαλάσσης, τό ἐρυθραῖον πέλαγος...», μετά τῶν Εἱρμῶν αὐτοῦ καί 2.– Ὁ Προεόρτιος τῆς ἡμέρας· «Πικρᾶς δουλείας ῥυσθείς...» ἄνευ τῶν Εἱρμῶν μετά στίχου· «Δόξα σοι, ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι» καί εἰς τά δύο τελευταῖα Δόξα, Καί νῦν, ἀμφότεροι εἰς 4.

Ἀπό γ΄ ᾨδῆς·

Τό Ἀναστάσιμον Κοντάκιον καί ὁ Οἶκος (χῦμα) καί τό·

Μεσῴδιον Κάθισμα: Τό Προεόρτιον· «Ὁ μέγας ὑετός...», ἅπαξ.

Ἀφ’ ς΄ ᾨδῆς·

Κοντάκιον – Οἶκος: Τά Προεόρτια.

Συναξάριον: Τῆς ἡμέρας.

Καταβασίαι: «Βυθοῦ ἀνεκάλυψε πυθμένα...».

Εὐαγγέλιον Ὄρθρου: Ζ΄ Ἑωθινόν· «Τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων Μαρία ἡ Μαγδαληνή

...» κτλ.

Ἡ Τιμιωτέρα.

Εἱρμός θ΄ ᾨδῆς: «Μεγάλυνον ψυχή μου... – Ἀπορεῖ πᾶσα γλῶσσα...».  

 «Ἅγιος Κύριος...».

Ἐξαποστειλάρια: 1.– Τό Ζ΄ Ἀναστάσιμον· «Ὅτι ᾖραν τόν Κύριον...» καί 2.– Τό Προεόρτιον· «Πῶς ῥεῖθρά σε ποτάμια...», ζήτει τοῦτο τῇ 2ᾳ Ἰανουαρίου.

Εἰς τούς Αἴνους ἱστῶμεν Στίχους η΄.

Αἶνοι: 1.– Τά 4 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Ὁ Σταυρόν ὑπομείνας... – Ἐν τῷ Σταυρῷ σου, Χριστέ... – Τῷ σῷ Σταυρῷ, Χριστέ... – Τῶν πατρικῶν σου κόλπων...» καί 2.– Τά 3 Προεόρτια Στιχηρά Προσόμοια· «Ἴδε ὁ Βασιλεύς... – Ὦπται τοῖς ἐπί γῆς... – Ὁ λύχνος τῷ Φωτί...», τό πρῶτον δίς, μετά στίχων εἰς τά δύο τελευταῖα: α΄.– «Διά τοῦτο μνησθήσομαί σου ἐκ γῆς Ἰορδάνου καί Ἐρμωνιείμ, ἀπό ὄρους μικροῦ». β΄.– «Εἴδοσάν σε ὕδατα ὁ Θεός, εἴδοσάν σε ὕδατα καί ἐφοβήθησαν».

Δόξα: Τό Προεόρτιον Ἰδιόμελον· «Ἰωάννη Βαπτιστά...», ζήτει ἅπαντα εἰς τά Ἀπόστιχα τῶν Αἴνων τῆς σήμερον.

Καί νῦν: «Ὑπερευλογημένη...».

Δοξολογία: Μεγάλη.

«Σήμερον σωτηρία...».

ΕΙΣ ΤΗΝ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝ

Ἀντίφωνα: Τῶν Κυριακῶν⁸. (Ψάλλονται καί εἰς μνήμας ἑορταζομένων Ἁγίων).

Ἀντίφωνον α΄.

Ἦχος β΄.

«Ἀγαθόν τό ἐξομολογεῖσθαι τῷ Κυρίῳ καί ψάλλειν τῷ ὀνόματί σου, Ὕψιστε.

  Τοῦ ἀναγγέλλειν τό πρωΐ τό ἔλεός σου καί τήν ἀλήθειάν σου κατά νύκτα.

 Ὅτι εὐθύς Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν καί οὐκ ἔστιν ἀδικία ἐν αὐτῷ.

  Δόξα... Καί νῦν...».

Ἀντίφωνον β΄.

Ἦχος ὁ αὐτός.

«Ὁ Κύριος ἐβασίλευσεν, εὐπρέπειαν ἐνεδύσατο, ἐνεδύσατο Κύριος δύναμιν

  καί περιεζώσατο.

  Καί γάρ ἐστερέωσε τήν οἰκουμένην, ἥτις οὐ σαλευθήσεται.

  Τῷ οἴκῳ σου πρέπει ἁγίασμα, Κύριε, εἰς μακρότητα ἡμερῶν.                         

  Δόξα... Καί νῦν...Ὁ Μονογενής Υἱός...».

Ἀντίφωνον γ΄.

«Δεῦτε ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ, ἀλαλάξωμεν τῷ Θεῷ τῷ Σωτῆρι ἡμῶν.

 Προφθάσωμεν τό πρόσωπον αὐτοῦ ἐν ἐξομολογήσει καί ἐν ψαλμοῖς ἀλαλάξωμεν

 αὐτῷ.

Εἴσοδος.

Εἰσοδικόν: «Δεῦτε προσκυνήσωμεν... ὁ ἀναστάς ἐκ νεκρῶν...».

Μετά τήν Εἴσοδον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...». 2.– Τό Προεόρτιον· «Ἀπεστρέφετό ποτε...» καί 3.– Τοῦ Ναοῦ.

Κοντάκιον: Τό Προεόρτιον· «Ἐν τοῖς ῥείθροις σήμερον...».

Τρισάγιον.

Ἀπόστολος: Κυριακῆς πρό τῶν Φώτων· «Τέκνον Τιμόθεε, νῆφε ἐν πᾶσι...» (Β΄  Τιμ. δ΄ 5-8).

Εὐαγγέλιον: Κυριακῆς πρό τῶν Φώτων· «Ἀρχή τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ...» (Μᾶρκ. α΄ 1-8), ζήτει ἀμφότερα εἰς τό τέλος τοῦ μηνός Δεκεμβρίου.

Εἰς τό Ἐξαιρέτως: «Ἄξιόν ἐστιν...».

Κοινωνικόν: «Αἰνεῖτε...».

«Εἴδομεν τό φῶς...» κτλ.

Η ΤΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ

Μετά τήν ὀπισθάμβωνον εὐχήν καί τό· «Εἴη τό ὄνομα Κυρίου...», οἱ Χοροί ψάλλουν τά Ἰδιόμελα· «Φωνή Κυρίου...» καί τελεῖται ὁ Μέγας Ἁγιασμός κατά τήν ἐν τῷ Μηναίῳ διάταξιν. (Ἡ εὐχή· «Τριάς Ὑπερούσιε...» δέν ἀναγινώσκεται κατά τήν τέλεσιν τοῦ σημερινοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, ἀλλά μόνον τήν κυριώνυμον ἡμέραν. Σήμερον ἀρχόμεθα ἀπό τοῦ· «Μέγας εἶ, Κύριε...»).

Μετά τήν ἐκφώνησιν τῆς κεφαλοκλισίας· «Σύ γάρ εἶ ὁ ἁγιασμός τῶν ψυχῶν...», ὁ ἱερεύς βαπτίζει τρίς τόν Τίμιον Σταυρόν, κρατῶν αὐτόν ὄρθιον κατάγει ἐν τῷ ἡγιασμένῳ ὕδατι καί ἀνάγει, ψάλλων τό Ἀπολυτίκιον· «Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου, Κύριε...» καί οἱ Χοροί ἐπαναλαμβάνουσι αὐτό ἀνά μίαν. Ἐν συνεχείᾳ ὁ Ἱερεύς ραντίζει τόν Ναόν καί τόν Λαόν μέ τό ἡγιασμένον ὕδωρ, ψάλλων τό Κοντάκιον· «Ἐν τοῖς ῥείθροις σήμερον...», μετά προσέρχεται ὁ λαός, ἀσπάζεται τόν Τίμιον Σταυρόν καί τήν Δεξιάν τοῦ Ἱερέως, ὁ ὁποῖος ραντίζει ἕνα ἕκαστον διά τῆς «ἁγιαστούρας» τοῦ β΄ Χοροῦ ψάλλοντος τό Ἰδιόμελον· «Ἀνυμνήσωμεν οἱ πιστοί...». Εἶτα ὁ Ἱερεύς· «Τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν – Εὐλογία Κυρίου...».

Ἀπόλυσις: «Ὁ ἐν Ἰορδάνῃ ὑπό Ἰωάννου βαπτισθῆναι καταδεξάμενος διά τήν ἡμῶν σωτηρίαν καί ἀναστάς ἐκ νεκρῶν, Χριστός ὁ ἀληθινός Θεός ἡμῶν...».

Ἐν τῇ τραπέζῃ κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου.
 

 7. Ἡ ἀρχαία τῆς Ἐκκλησίας τάξις ἀπαιτεῖ ὅπως τό α΄ Θεοτοκίον τῶν Ἀπολυτικίων τοῦ ἤχου – ἐάν τοῦτο δέν ἐψάλη τῷ ἑσπέρας τοῦ Σαββάτου ἤ εἰς τό· «Θεός Κύριος...» τῆς Κυριακῆς – ψάληται ὡς ἐπισφραγιστικόν τῶν Καθισμάτων τῆς α΄ Στιχολογίας. Πρβλ. Κυριακή τῶν Μυροφόρων, Κυριακή τῆς Σαμαρείτιδος, Κυριακή τῶν Πατέρων κτλ.

 8. Ἐφ’ ὅσον δέν ψάλλονται πλέον κατά τάς Κυριακάς καί τάς μνήμας τῶν Ἁγίων τά Τυπικά καί οἱ Μακαρισμοί, διά νά ὑπάρξῃ δέ ὁμοιόμορφος ἐκτέλεσις τῶν Ἀντιφώνων τῆς Θ. Λειτουργίας (Πρβλ. Ἀντίφωνα Πάσχα, Δεσποτικῶν καί Θεομητορικῶν ἑορτῶν καί καθημερινῶν Λειτουργιῶν) δέον ὅπως τῶν ἤδη ψαλλομένων· «Ταῖς πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου...», «Σῶσον ἡμᾶς...» καί τοῦ Ἀπολυτικίου νά προτάσσονται καί στίχοι ψαλμικοί ἐρανισθέντες ἐκ τῶν ἀντιστοίχων Ψαλμῶν 91, 92 καί 94 κατά τήν ἀρχαίαν τάξιν.